پلي آميد چيست ؟
پلي آميد يا نايلون نام كلي براي خانواده هايي از پليمرهاي مصنوعي است،در ساختار زنجير پليمري انها گروه آميدي با گروه عاملي كربونيل تشكيل پيوند ميدهد.
پلی آمیدها به دو دسته طبقه بندی می گردند. پلی‌آمید آلیفاتیک که به عنوان نایلون شناخته می شود و پلی آمید های آروماتیک که به عنوان آرامیدها شناخته می شوند.
انواع مختلف پلی آمید آليفاتيك
انواع گريد هاي پلي آميد عبارتند از پلي آميد 6 ، پلی آمید 6.6 ، پلی آمید 11 ، پلی آمید 12 ،پلي آميد 6.10، پلي آميد 6.12 و پلي آميد 6.9 و 4.6 می باشد که هر کدام کاربردهای متنوعی دارند.
پلی آمید های آلیفاتیک (نایلون)
نایلون ۶٫۶ یا PA 66
این نوع پلی آمیدها نقطه ی ذوب بالا و مقاومت زیادی در برابر سایش دارند. بنابراین ، در ساخت قطعات ماشین مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از معایب آن ها این است که مقاومت شیمیایی ضعیف داشته و میزان جذب آب آن ها بالا است.
این نوع پلی امید به واسطه ی مقاومت زیاد آن در برابر حرارت و استحکام آن‌ها از محبوب ترین مواد قابل ارتجاع در برابر حرارت مورد استفاده می باشد.
این مواد در ساخت الیاف فرش ، عناصر عایق برق ، بلبرینگ ها ، چرخ دنده ها و تسمه های نقاله استفاده می شوند. این مواد کشش خوب و مقاومت مکانیکی بالایی دارند.
نایلون ۶ یا PA 6
این پلی آمید نیمه بلورین است كه براساس درجه انعطاف و مقاومت به سايش طبقه بندي ميشود. اين محصول درخشان ميباشد و این مواد براي توسعه ی محصولات غیرپارچه ای استفاده می شود.
نايلون 6 در مواردي همچون رشته های سه تارها ، ویولن ها ويا برای ساخت ریسمان ها ، تورها ، طناب ها و لباس های کش باف مورد استفاده قرار می گیرند.
نایلون ۶ ، ۱۰ یا PA 610
ای نوع نايلون قوي تر از اكثر نايلون هاست كه به مواد شيميايي و اسيد معدني مقاومت دارند . این پلیمر در ساخت رشته های برس ها ، عایق های الکتریکی ، جوراب بافی و ساخت زیپ کاربرد دارند.
نایلون ۱۱ یا PA 11
نایلون ۱۱دارای مقاومت حرارتی کمی است. ولی با این وجود در طولانی مدت کارکرد و توانايي خود را حفظ کرده، درمقايسه با نايلون هاي ديگر مقاومت بهتري به اشعه فراينفش دارند و در طیف گسترده ای از تغییرات مانند (دما، فشار،تغییرات شیمیایی و…) کاربرد دارد.
اين نوع نايلون از روغن گياهي مشتق شده ولي زيست تخريب پذير نيستند . این مواد در ساخت قطعات مکانیکی ، خطوط سوخت خودرو ، کفش های ورزشی ، دسته های ابزار ، چرخ دنده ها، مایع هیدرولیکی و پوشش های پودری استفاده می شوند.
نایلون ۶ ، ۱۲ یا PA 612
این نوع نایلون ها نسبت به نایلون های دیگر گران تر هستند، انعطاف پذيري بالايي دارند ، در مقابل حرارت ساییده نمیشوند اما مقاومت ضعيفي نسبت به اسید ها و بازهای قوی دارند.
این نوع نايلون در ساخت قطعات الکتریکی ، چرخ دنده ها ، درپوش ها برای لوله های دوشاخه و روکش های كاربرد دارد.
نایلون ۱۲ یا PA 12
این نوع مواد می توانند به آسانی در هر شکل و اندازه ای به کار گرفته شوند. مقاومت آن‌هابه فرسوده شدن بسيار بالاست. در مقايسه با نايلون هاي ديگر گران قيمت تر است.
از اين نوع نايلون در ساخت اتصال دهنده های کابل ، واشرهای ورقه ای ، پوشش های محافظ ، دیافراگم ها و چکمه های اسکی استفاده می شوند،البته بدليل انعطاف پذيري بالاي آن در ساخت لوله هاي مورد استفاده در اتومبيل و لوله هوا استفاده ميگردد.
نایلون ۶ ، ۹ یا PA 69
این مواد دارای نقطه ی ذوب پایین و جذب رطوبت پایین تر نسبت به باقي پلی آمیدهای ها هستند،از اين رو اين نایلون ها برای ساخت اتصالات الکتریکی ، بنرها ، کیف های چمدان ، مبلمان ها و لوازم داخلی خودرو مورد استفاده قرار می گیرد.
نایلون ۴ ، ۶ یا PA 46
داراي بالاترين مقاومت حرارتي است و در حرارت هاي بالا خواص خود را خفظ ميكند و البته مقاومت به فرسودگي بالايي نيز دارد.
به دليل مقاومت حرارتي بالاي ان در خودرو سازي ،برق و الكترونيك كاربرد دارد.
پلی‌آمید های آروماتیک
آرامیدها
پلی فتال آمیدها
آرامید
این مواد به عنوان پلی‌آمید آروماتیک نیز شناخته می‌شوند. برخی از کاربردهای آن‌ها ساخت پارچه‌های تصفیه‌ی هوای گرم، کابل فیبر نوری، لباس محافط در برابر حرارت، کلاه ایمنی آتش نشان‌ها ميباشد .
پلی فتال آمید
در واقع پلی فتال آمید یک پلی امید نیمه آروماتیک می باشد. داراي مقاومت بالا نسبت به حرارت،مواد شيميايي و ساييدگي ميباشد.
برخي از کاربردهای پلی فتال آمید شامل عايق هاي موتور، پدهاي بلبرينگ در موتورهاي هواپيما و سوپاپ هاي دوش ميباشد .
به اين دليل كه روش هاي مختلفي براي بازيافت پلي آميدها وجود دارد و بازيافت آن هاراحت تر است در نتيجه از پلاستيك هاي ديگر بهتر ميباشند در برنامه هاي مهندسي گزينه اول ميباشند.