مقدمه
شرایط صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان به عوامل مختلفی بستگی دارد که در این مقاله به نکات مهم آن میپردازیم. در سالهای اخیر، ایران و عمان در حوزه صادرات غیرنفتی شاهد رشد چشمگیری بودهاند. صرفنظر از محدودیتها، در چهار ماه اول سال جاری میلادی (فروردین تا تیرماه)، ایران موفق شد بیش از ۵۹۱ میلیون دلار کالاهای غیرنفتی به عمان صادر کند؛ عمان هفتمین مقصد صادرات غیرنفتی ایران بوده است. در سال مالی ۱۴۰۳ (مارس ۲۰۲۴ تا مارس ۲۰۲۵)، صادرات ایران به عمان به ۱.۵۴۸ میلیارد دلار و حدود ۶ میلیون تن رسید که رشد قابل توجهی را نشان میدهد.
رابطه ایران و عمان
رابطهی اقتصادی و سیاسی ایران و عمان مبتنی بر اعتماد متقابل، نزدیکی جغرافیایی و اشتراکات فرهنگی است. ایران پیشنهاد تشکیل صندوق سرمایهگذاری مشترک و مکانیسمهای مالی مانند تأسیس صرافیهای مجاز و مبادلات تهاتری را داده تا روابط دوجانبه تسهیل شود. توافقها و یادداشتهای تفاهم متعددی نیز در جریان بازدید ریاست جمهوری ایران از عمان به امضا رسید. همین امور به تسهیل شرایط صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان کم میکند.
شرایط صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان
با توجه به روابط نزدیک اقتصادی ایران و عمان، بازار این کشور فرصت مناسبی برای صادرات مواد پلیمری و مواد اولیه پلاستیک ایرانی فراهم کرده است. تقاضا برای گریدهایی مانند HDPE PE100، LLDPE گریدهای فیلم و همچنین پلیاستایرنهای GPPS، HIPS و EPS در عمان رو به افزایش است. از سوی دیگر، نیاز عمان به توسعه زیرساختها، صنعت بستهبندی و عایقکاری باعث میشود واردات این مواد از ایران، به دلیل نزدیکی جغرافیایی و قیمت رقابتی، برای تجار عمانی بهصرفه باشد. در ادامه بیشتر با گریدهای ایرانی پرتقاضا در عمان آشنا میشوید.
همچنین، استفاده از ظرفیتهای حملونقل دریایی، تمرکز بر گریدهای پرمصرف، و توجه به نیازهای تجار عمانی در کیفیت، زمان تحویل و ثبات عرضه، میتواند مسیر صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان را بیش از پیش هموار کند.
آیا عمان پتروشیمی دارد؟
بله، عمان دارای ظرفیت تولید پلیمری قابلتوجهی است: سالانه حدود ۱.۲ میلیون تن پلیاتیلن، ۱ میلیون تن پلیپروپیلن و ۱ میلیون تن PET تولید میکند؛ تقریباً ۹۰٪ از تولید پتروشیمی این کشور صادر میشود. شرکت OQ نیز پروژههای بزرگی در زمینه پلیمر دارد و با افزایش ظرفیت PE و PP، زمان تحویل به بازارهای آسیایی را از ۲۴ روز به ۴–۶ روز کاهش داده است.
گریدهای پلیمری ایرانی پرتقاضا در عمان
با توجه به اینکه پلی اتیلن ها یکی از مهمترین سهم صادرات ایران را تشکیل میدهند (درصدی قابل توجه از کل صادرات)، میتوان فرض کرد که گریدهایی مانند پلیاتیلن (PE)، پلیپروپیلن (PP)، و مستربچها از سوی بازار عمان استقبال میشوند.
1. HDPE پلیاتیلن سنگین
- شرکت عمانی OQ اخیراً ظرفیت تولید HDPE را با پروژه LPIC افزایش داده و ظرفیت تقریبی آن به ۸۸۰٬۰۰۰ تن در سال رسیده است. این نشاندهنده توجه زیاد بازار به گریدهای HDPE است.
HDPE لوله (فشار بالا)
- HDPE PE100 مناسب برای شبکه آب رسانی و گاز رسانی، لوله آب و گاز فشارقوی، اتصالات، پایدار در تنشهای طولانیمدت.
- HM/CRP100N (PE100) – پتروشیمی تولیدکننده: جم و شازند اراک (نمونه بازار: HDPE HMCRP100N)
نکتهٔ بازار عمان: تقاضای HDPE گرید لوله به دلیل پروژههای زیرساختی و آب/فاضلاب بالاست؛ خود عمان هم تولید HDPE دارد، اما واردات گریدهای لوله معتبر (PE100) برای تأمین پایدار رایج است.
2. LLDPE پلیاتیلن سبک خطی با چگالی پایین
- همان پروژه LPIC شامل تولید LLDPE نیز میشود که نشان از تقاضای قابل توجه در بازار داخل و صادراتی دارد.
- دادههای Volza نشان میدهند گریدهایی مانند DFDC-7080، DFDA-7042، DFDA-7047 و DFDA-7059 که اغلب در قالب گرانول (پلت) در عمان وارد یا صادر میشوند، رایج و مورد استفادهاند.
این گریدها بهویژه در تولید فیلمهای بستهبندی، ساخت بستهبندیهای کششی و جمعشونده، و دیگر کاربردهای صنعتی کاربرد دارند.
علاوه بر این، بازار فومهای پلیاستایرن در حوزه بستهبندی و ساختوساز بهویژه EPS (Expanded Polystyrene Foam) و XPS (Extruded Polystyrene Foam) در حال رشد است. این محصولات در عایقکاری، ساخت فومهای سبک، بستهبندی و کاربردهای ساختمانی کاربرد دارند.
3. پلیاستایرن (PS)
GPPS (کریستال) – مناسب ظروف شفاف و لایه براق
- GPPS 1540 محصول پتروشیمی تبریز با جریانپذیری بالا برای اکستروژن و تزریق در ترموفرمینگ معمولاً با HIPS7240 مخلوط میشود مناسب ظروف شفاف، لایه براق فیلم/ورق.
HIPS (ضربهپذیر) – مناسب ورقهای ترموفرمینگ مات
- HIPS 7240 محصول پتروشیمی تبریز با قدرت ضربه بالا، قابلیت کشش عمیق در ترموفرمینگ (لیوان یکبار مصرف، جا تخممرغی، سینی طلقی)؛ معمولاً با GPPS 1240/1340/1540 رقیق/کو-اکسترود میشود.
EPS (منبسط) – عایق و بستهبندی ضربهگیر
- 321 HS محصولی از شرکتت پتروشیمی تبریز با دانهبندی برای بلوک/ورق عایق، بستهبندی محافظ.
- 526 WP (EPS) مناسب بلوکهای ساختمانی و بستهبندی؛ رایج در پروژههای عایقکاری.
چرا واردات این گریدها برای عمان منطقیاند؟
- سبد کاربردی بازار عمان (بستهبندی غذایی/مصرفی + ساختوساز/عایق + پروژههای آب/فاضلاب) دقیقاً با GPPS/HIPS/EPS و HDPE PE100 همراستاست. دادههای تجارت عمان نشان میدهد واردات پلیمرهای استایرنی (HS 3903) و اولفینی (HS 3901/3902) سهم قابل توجهی دارند و PS در اشکال اولیه وارد میشود.
- الگوی صنعتی منطقه: برای ورقهای ترموفرمینگ و ظروف (GPPS/HIPS) و برای عایقکاری سبک ساختمانی (EPS) تقاضا پایدار است؛ HDPE PE100 هم برای خطوط انتقال آب/گاز استاندارد است.
آیا برای تولیدکنندهها و تجار عمانی مقرونبهصرفه است که از ایران پلیمر وارد کنند؟
با توجه به منابع انرژی و خوراک پایینهزینه در عمان، تولید داخلی پلیمری مقرونبهصرفه به نظر میرسد. با این حال طیف کاربردی محصولات پلیاتیلن، پلیپروپیلن یا گریدهای مهندسی خاص ممکن است در ایران قیمتی جذابتر یا دسترسی سریعتری داشته باشند. همچنین، نزدیکی جغرافیایی میتواند هزینه حمل را کاهش دهد. در مجموع، بررسی هزینه تمامشده نهایی و نیازهای فنی، تعیین خواهد کرد واردات از ایران یا صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان مقرونبهصرفهتر است یا خیر.
راههای حمل و نقل بینالمللی بین ایران و عمان؛ کدام روش بهینهتر است؟
۱. حمل دریایی: انتخاب بندرهایی مانند بندرعباس در ایران با حمل کانتینری یا فله به بندرهایی مانند صحار (SOHAR) در عمان بسیار رایج است. بندر صحار با سرمایهگذاری بیش از ۲۶ میلیارد دلار، یکی از مهمترین پایانههای دریایی منطقه است و قابلیت جابجایی بیش از یک میلیون تن بار هفتگی را داراست.
۲. حمل زمینی: امکان حمل زمینی وجود دارد اما به دلیل مسافت طولانی و جغرافیای خاص منطقه، کمتر رایج است.
۳. هزینه و زمان: حمل دریایی با وجود اینکه کندتر از هوایی است، بهطور قابلتوجهی هزینه پایینتری دارد و با زیرساختهای بندری مانند بندر صحار، کارایی خوبی دارد.
الویت تجار عمانی
- زمان تحویل و پایداری عرضه: با توجه به کاهش زمان تحویل محصولات OQ به بازارهای آسیایی، این نکته برای تجار عمانی مهم است .
- قیمت مناسب و ثبات بهای مواد اولیه
- کیفیت گریدها و انطباق با نیازهای صنعتی خاص
- قابلیت تأمین پایدار، بهویژه در پروژههای ساخت و ساز یا صنعت بستهبندی.
سهم واردات از سایر کشورها
بر اساس دادههای Volza تا ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۵: عمان پلیمرها را عمدتاً از کشورهای هند، ایالات متحده و روسیه وارد میکند. این کشورها احتمالاً از تامینکنندگان اصلی گریدهای مختلف پلیمر هستند.
وضعیت صنعت تولید محصولات پلاستیکی در عمان
عمان ظرفیت بالایی در تولید مواد اولیه پلیمر دارد، اما هنوز اکثر محصولات نهایی پلاستیکی را وارد میکند. بازار واردات پلاستیکهای آماده تا حدود ۹۹۱ میلیون دلار در سال ۲۰۲۳ بوده است. همچنین، رشد بازار بستهبندی پلاستیکی عمان تا سال ۲۰۲۶ به حدود ۱۰۷ میلیون دلار پیشبینی شده است.
نتیجهگیری
صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان در جریان توسعه تجارت غیرنفتی جایگاه ویژهای دارد. اگرچه عمان ظرفیت تولید قابلتوجهی در زمینه پلیمر دارد، اما واردات برای برخی گریدها همچنان جذاب و اقتصادی است، بهویژه با در نظر گرفتن نزدیک بودن جغرافیایی و فرصتهای لجستیکی. بازار پلاستیک عمان رشد کرده و واردات آن چشمگیر است. بنابراین، تمرکز ایران میتواند بر روی گریدهایی باشد که تقاضا و مزیت نسبی دارند، ضمن استفاده از بسترهای بندری مانند صحار برای افزایش جذابیت حمل و انتقال.
خدمات شرکت بازرگانی فشین کرمی
اگر قصد واردات یا صادرات مواد اولیه پلاستیک به عمان را دارید، تیم بازرگانی ما آماده ارائه مشاوره، تأمین مستقیم از تولیدکنندگان معتبر و انجام کلیه امور حملونقل و ترخیص کالا است. برای دریافت اطلاعات بیشتر، استعلام قیمت و آغاز همکاری، با کارشناسان ما تماس بگیرید.